Intambara yo ku Rucuncu :

Intambara yo ku Rucunshu yabereye ku Rucunshu muri Komini Nyamabuye I Gitarama (mu Karere ka Muhanga) mu mwaka w'1896, hagati y'abari ku gice cy'umugabekazi Kanjogera washakaga ko himikwa umuhungu we Musinga, n'abari ku gice cy'umwami Mibambwe Rutalindwa.

Iyi ntambara yaje kurangira ingabo zo ku gice cya Kanjogera zitsinze iza Rutalindwa.

Inkomoko y'iyi ntambara

Kigeli IV Rwabugili ajya gutanga yimitse umuhungu we witwaga Rutalindwa amushakira n'umugabekazi w'umutsindirano witwaga Nyiramibambwe IV Kanjogera, kuko nyina wa Rutalindwa ari we Nyiraburunga wari waracyuwe na Mubyara wa Rwabugili yari yarapfuye, yishwe na Rwabugili ahorera nyina. .

Mu gufata icyo cyemezo Rwabugili yakoze amakosa abiri (2) :

Irya mbere ni uko yafashe Rutalindwa akamuha ubwami yarangiza akamuha umugabekazi w'umutsindirano badafite icyo bahuriyeho, kandi uwo Mukobwa akomoka mu bwoko bw'Abega bwatangaga Abagabekazi kandi bakomeye ku ngoma, naho Nyiraburunga nyina wa Rutalindwa yakomokaga mu bwoko bw'Abasinga birukanywe mu bagomba gutanga Abagabekazi. .

Ikosa rya kabiri yakoze, ni ukuba Nyiramibambwe IV Kanjogera nawe yari afite umuhungu w'ubura bwe yabyaranye na Rwabugili kandi nawe yarashoboraga kuba umwami.

Uwo muhungu we niwe Musinga.

Yarangiza akamuha Rutalindwa ngo amubere Umugabekazi w'umutsindirano. .

Umugambi wo guhirika Umwami Mibwambwe Rutalindwa

Abega babonye ko Rwabugili akoze ibyo, bacuze umugambi wo guhirika umwami Rutalindwa, hakima umuhungu wabo Musinga.

Uwo mugambi wacuzwe na Kanjogera na Basaza be aribo Kabare na Ruhinankiko n'Umuhungu wabo Rwidegembya.

Uburyo bakoresheje ngo bahirike Rutalindwa. .

1.Uburyo bwa mbere bakoreshaje ni ukumwomoraho amaboko ya bamwe mu bamushyigikiye, bakabicisha mu buryo bw'akagambane.

Icyo gihe bafashe Abiru bamwe b'inkoramutima ba Rutarindwa bagenda babica uruhongohongo. .

2.Ubundi buryo bwa kabiri bakoresheje nubwo gushaka amaboko y'abashyigikira Musinga, icyo gihe biyegereje bene Rwabugiri batagize amahirwe yo kwima ingoma, bakabasaba kutagira aho babogamira mu macakubiri yari atangiye kugaragara I Bwami.

Icyo gihe biyegereza na bamwe mu biru n'Abatware batavugaga rumwe na Rwabugili, kubera ko benshi yari yaragiye abanyaga kubera amafuti yabo ,kandi akaba ariwe wahaye Rutalindwa ingoma, icyo gihe batangira kwijundika Rutalindwa batyo. .

3.Ubundi buryo bwa gatatu bakoresheje, nubwo gushoza urugamba ,Intambara

yabereye ku Rucunshu muri Komini Nyamabuye I Gitarama (mu Karere ka Muhanga),

Ariko umugambi w'Abega wari ugiye kubapfubana iyo badafatirana ingabo z'Abatanyagwa zari zivuye mu Budaha zije kuvuna umwami ngo zibafashe kunesha iza Rutalindwa.

Kubera ko Kabare yari azwiho ubutwari ku rugamba mu gihe cy'ingabo za Rwabugili,byatumye izo ngabo zimwumva vuba zanga kwiteranya nawe ngo hato zitikura amata mu kanwa.

Ubwo urugamba rwarashojwe ,Rutalindwa abonye ko asumbirijwe niko gufata icyemezo gikomeye.Yafashe abo mu muryango we (umugore n'abana) n'ibimenyetso ndangabwami byose (Ingoma ngabe Kalinga n'ibindi) nuko bitwikira mu nzu bose barashya barakongoka ntihaboneka n'igufwa na rimwe.

Iyo ntambara yarangiye Rutalindwa apfuye,nuko Kabare yimika mwishywa we Musinga afata izina ry'ubwami rya Yuhi.

Nuko Kanjogera nawe areka izina ry'ubugabekazi rya Nyiramibambwe afata irya Nyirayuhi.

Nuko Kabare abwira rubanda ko Rutalindwa yari yarigize ikigomeke kihaye ingoma.

Ariko kuko Musinga yari akiri mutoya, yabanje gutegekerwa na nyina Kanjogera na basaza be aribo Kabare na Ruhinankiko.

Maze guhera ubwo Abega barategeka, barica barakiza.

Baragaba, baranyaga, Ububasha bw'ingoma Nyiginya babwegukana batyo.

Ingaruka z'iyo ntambara

Imwe mu ngaruka z'iyo ntamabara, nuko i Bwami havutse imitwe ibiri ishyamiranye yaranzwe n'amazimwe, ubutiriganya n'inzangano z'urunuka.

Ikindi kandi nuko ku Rucunshu habaye urugero rw'urwikekwe n'ubugome bugamije kwiharira ubutegetsi n'amaronko.

Kuko na nyuma y'iyo ntambara yo ku Rucunshu abantu bakomeje gupfa bazira ko bagifite ibisigisigi by'umwami Rutalindwa, ibyo byose byashakaga gushimangira ubuhangange bw'Abega no kurushaho gukomeza ingoma ya Musinga ngo irusheho gushinga imizi muri rubanda.

Ibyo byarushijeho gutera ibisare bikomeye kandi birambye mu bikomangoma (Abana b'umwami) ku ruhande rumwe Abega banganye n'Abanyiginya urunuka, ku rundi ruhande Abega bazirana urunuka n'Abakono. .

Source : Imirasire.com


Urundi rutonde
Intambara yo ku Rucuncu :
Intambara ya mbere y'isi :
Intambara ya kabiri y'isi :
Amateka y'u Rwanda 01 :
Amateka y'u Rwanda 02 :
Amateka y'u Rwanda 03 :
Amateka y'u Rwanda 04 :
Amateka y'u Rwanda 05 :
Amateka y'u Rwanda 06 :
Amateka y'u Rwanda 07 :
Amateka y'u Rwanda 08 :
Amateka y'u Rwanda 09 :
Amateka y'u Rwanda 10 :
Amateka y'u Rwanda 11 :
Amateka y'u Rwanda 12 :
Amateka y'u Rwanda 13 :
Amateka y'u Rwanda 14 :
Amateka y'u Rwanda 15 :
Amateka y'u Rwanda 16 :
Amateka y'u Rwanda 17 :
Amateka y'u Rwanda 18 :
Amateka y'u Rwanda 19 :
Amateka y'u Rwanda 20 :
Amateka y'u Rwanda 21 :
Amateka y'u Rwanda 22 :
Amateka y'u Rwanda 23 :
Amateka y'u Rwanda 24 :
Amateka y'u Rwanda 25 :
Amateka y'u Rwanda 26 :
Amateka y'u Rwanda 27 :
Amateka y'u Rwanda 28 :
Amateka y'u Rwanda 29 :
Amateka y'u Rwanda 30 :
Amateka y'u Rwanda 31 :
Amateka y'u Rwanda 32 :
Amateka y'u Rwanda 33 :
Amateka y'u Rwanda 34 :
Amateka y'u Rwanda 35 :
Amateka y'u Rwanda 36 :
Amateka y'u Rwanda 37 :
Amateka y'u Rwanda 38 :
Amateka y'u Rwanda 39 :
Amateka y'u Rwanda 40 :
Amateka y'u Rwanda 41 :
Amateka y'u Rwanda 42 :
Amateka y'u Rwanda 43 :
Amateka y'u Rwanda 44 :
Amateka y'u Rwanda 45 :
Amateka y'u Rwanda 46 :
Amateka y'u Rwanda 47 :
Amateka y'u Rwanda 48 :
Amateka y'u Rwanda 49 :
Amateka y'u Rwanda 50 :
Amateka y'u Rwanda 51 :
Amateka y'u Rwanda 52 :
Amateka y'u Rwanda 53 :
Amateka y'u Rwanda 54 :
Amateka y'u Rwanda 55 :
Amateka y'u Rwanda 56 :
Amateka y'u Rwanda 57 :
Amateka y'u Rwanda 58 :
Amateka y'u Rwanda 59 :
Amateka y'u Rwanda 60 :
Amateka y'u Rwanda 61 :
Amateka y'u Rwanda 62 :
Amateka y'u Rwanda 63 :
Amateka y'u Rwanda 64 :
Amateka y'u Rwanda 65 :
Amateka y'u Rwanda 66 :
Amateka y'u Rwanda 67 :
Amateka y'u Rwanda 68 :
Amateka y'u Rwanda 69 :
Amateka y'u Rwanda 70 :
Amateka y'u Rwanda 71 :